EGE VE YUNAN UYGARLIKLARI
•Ege uygarlıkları arasında en eski olanıdır.
•Güçlü bir krallık kurmuşlardır.
•Ege uygarlığının temelini oluşturmuşlardır.
•İlk denizciler Giritliler’dir.
•Mimaride gelişmişler, çok katlı saraylar yapmışlardır.
•Knossos Sarayı Giritlilerin günümüze ulaşmış en önemli mimari eseridir
•MÖ 1400’lerde Miken, MÖ 1200’de Dor istilasına uğramışlardır.
Miken Uygarlığı
•MÖ 2000’de Akalar tarafından kurulmuştur.
•Mora yarımadası, Yunanistan, Girit ve Kıbrıs’ı işgal etmişlerdir.
•Deniz ticaretinde gelişmişlerdir.
•Kuyu mezarları önemli eserleridir.
•Homeros’un İlyada destanına da konu olan Truva Savaşı Mikenlerle Truvalılar arasında yapılmıştır.
•Dorlar tarafından MÖ 1200’lerde ortadan kaldırılan bu medeniyetin en önemli mimari eseri Miken Şatosu’dur.
Yunan Uygarlığı
•MÖ 12. yüzyılda Dorlar, Akaların topraklarını istila ederek, Yunanistan’da şehir devletleri (polis) kurmuşlardır.
•Şehir devletleri yapılanması, Yunanistan’da siyasi birliğin olmadığının göstergesidir.
•İlk dönemlerde kralların idaresinde kalan şehir devletlerinde yönetim, ekonomik açıdan zenginliklerini artıran asiller tarafından ele geçirilmiştir.
•Atina, Korint, Sparta, Larissa gibi şehir devletleri vardır.
•Denizcilikte ilerlemişler ve kolonicilik faaliyetlerinde bulunmuşlardır.
•Başta Zeus olmak üzere Olimpos dağında oturan tanrılar adına düzenledikleri yarışmalar olimpiyatların temelini oluşturmuştur.
•Felsefede Aristo, Eflatun, edebiyatta Homeros (İlyada ve Odisse), tarihte Tukitides önemli bilim adamlarıdır.
•Atina da, sınıf farklılıklarından doğan huzursuzlukları gidermek amacıyla yapılan Dragon, Solon ve Klistenes kanunları Atina’yı demokrasinin beşiği yapmıştır. Klistenes halkı ilk defa yönetime katmıştır.
İskender İmparatorluğu (MÖ 359 – MÖ 232)
•Makedonya kralı İskender MÖ 4. yüzyılda Yunan şehir devletlerini hâkimiyeti altında bir araya getirmiş, Asya Seferi’ne çıkarak Anadolu, Suriye, Irak, Mısır, İran topraklarını ele geçirmiştir.
•MÖ 334’te başlayan bu hızlı siyasi yayılma sonucunda, ortaya, Doğu-Batı kültürünün kaynaşmasıyla oluşan Hellenistik Kültür çıkmıştır.
•Bu kültürün etkin olduğu MÖ 330-30 yılları arasında kalan döneme Hellenistik Dönem adı verilir.
•Bergama, Milet, Efes gibi şehirler, açılan büyük kütüphanelerle birer bilim merkezi hâline getirilmiştir. Bu yönüyle Hellenistik Dönem pek çok bilim dalında gelişmelere
•de yol açmıştır.
•Bergama’daki Zeus Tapınağı ve Asklepion Sağlık Merkezi önemli yapılardır.
•İskender’in ölümünden sonra ülke Makedonya, Asya ve Mısır krallıkları olmak üzere üçe ayrılmıştır.
ROMA UYGARLIĞI
Roma
•Roma şehri MÖ 753’te kurulmuştur.
•Romalılar tarafından kurulan devlet; krallık, cumhuriyet ve imparatorluk dönemlerini yaşamıştır.
•Romalılar, sahip oldukları düzenli ve güçlü orduları sayesinde Akdeniz havzasının tamamını (Avrupa’nın güneyi, Anadolu, Suriye, Mısır, Kuzey Afrika) ele geçirmişlerdir.
•Patriciler (yönetici) ile Plepler (halk) yönetim hakkı için çatışmalar yaşanmış, bu çatışmaları sona erdirebilmek amacıyla 12 Levha Kanunları hazırlanmıştır.
•Romalılar tarafından hazırlanan 12 Levha Kanunları günümüz çağdaş Avrupa hukukunun temellerini atmıştır.
•Kartaca ile yaklaşık yüzyıl süren Pön Savaşları yapılmıştır.
•Latin Alfabesi ve Miladi Takvime son şeklini vermişlerdir.
•Hz. İsa’nın getirdiği semavi din olan Hristiyanlık ilk önceleri yasaklanmıştır.
•Hristiyanlık 313’te Milano Fermanı ile serbest bırakılmış, 381’de ise resmî din hâline getirilmiştir.
•Roma İmparatorluğu Kavimler Göçü sonrası 395’te “Doğu” ve “Batı« olarak ikiye ayrılmıştır.
•476’da Roma merkezli Batı Roma İmparatorluğu yıkılmıştır. Doğu Roma (Bizans)
•İmparatorluğu ise 1453’e kadar yaşamıştır.
•Çiçero (Hitabet), Titus. Takitus (Tarih) önemli ilmi şahsiyetlerdir.
•Roma İmparatorluğu’ndan günümüze kadar gelen önemli eserler vardır. Bunlar:
•İstanbul’da: Ayasofya, Bozdoğan Kemeri, Yerebatan Sarayı, Çemberlitaş,
•Ankara’da: Augustus Tapınağı, Roma Hamamı
•Antalya’da: Aspendos Tiyatrosu.
•Niğde’de: Roma Havuzu