12. sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersini anlatan öğretmenler olarak, sizlere Milli Eğitim Bakanlığı müfredatına uygun, ders kitabındaki tüm önemli konuları kapsayan ve açık uçlu-kısa cevaplı sorularla dolu, kapsamlı bir yazılı çalışması hazırladık. 12. sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 1. dönem 1. yazılı sınavında başarılı olmanız için ihtiyacınız olan her şey bu çalışmada!
Neden bu çalışmayı tercih etmelisiniz?
- MEB Müfredatına Tam Uyum: Tüm sorularımız, Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği kazanımlara ve öğrenme çıktılarına uygun olarak hazırlandı. Böylece sınavda karşılaşacağınız sorularla birebir aynı tarzda sorular çözerek yazılıya hazırlayabilirsiniz.
- Kapsamlı İçerik: Ders kitabınızdaki tüm önemli konulara yer verdik. Hiçbir konu eksik kalmadan, tüm detaylarıyla sorularımızı hazırladık.
- Çeşitli Soru Tipleri: Hem açık uçlu sorularla düşünme becerilerinizi geliştirmenizi hem de kısa cevaplı sorularla bilginizi hızlıca test etmenizi sağlayacak şekilde sorular hazırladık. T
- Sınavda Kesinlikle Karşılaşacağınız Sorular: Hazırladığımız bu çalışma sayesinde 12. sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 1. dönem 1. yazılı sınavında çıkacak sorulara hazırlıklı olacaksınız.
12. sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi yazılısından yüksek not almak için hemen çalışmaya başlayın!
Mustafa Kemal’in Birinci Dünya Savaşı’na kadarki eğitim ve askerlik hayatını içinde bulunduğu toplumun siyasi, sosyal ve kültürel yapısı ile ilişkilendirir.
1- Mustafa Kemal’in eğitim hayatını kronolojik sıraya göre yazınız.
Hafız Mehmet Efendi Mahalle Mektebi
Şemsi Efendi Mektebi
Selanik Mülkiye Rüştiyesi
Selanik Askerî Rüştiyesi
Manastır Askerî İdadisi
İstanbul Harp Okulu
İstanbul Harp Akademisi
2- Mustafa Kemal’in ilk görev yeri neresidir?
Mustafa Kemal, 1905-1907 yılları arasında Şam’da 5. Ordu’da görev yapmıştır.
3- Mustafa Kemal’in fikirlerini oluşmasında etkili olan şehirler hangileridir ve bu şehirlerin Mustafa Kemal’in fikirlerini nasıl etkilediğini açıklayınız.
Cevap: Mustafa Kemal’in fikir hayatını etkileyen şehirler Selanik, Manastır, İstanbul, Şam ve Sofya’dır.
Selanik ve Manastır’da farklı milletlerden insanların bir arada yaşaması ve milliyetçi isyanların yaşanması, Mustafa Kemal’in milliyetçilik fikrinin gelişmesinde etkili olmuştur.
İstanbul’da aldığı askeri eğitim ve şehrin gelişmiş haberleşme imkanları sayesinde ülke sorunlarını yakından takip etme fırsatı bulmuştur.
Şam’daki görev süresi boyunca Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu zorlukları ve Arap isyanlarını gözlemlemiş ve Osmanlıcılık fikrinin artık işe yaramadığını düşünmeye başlamıştır.
Sofya’da Batı kültürünü yakından inceleme fırsatı bulmuş ve bu deneyimleri daha sonra Türkiye Cumhuriyeti’nde yapacağı inkılaplarda kullanmıştır.
4- Namık Kemal, Mustafa Kemal’in fikirlerini nasıl etkilemiştir?
Cevap: Mustafa Kemal, Namık Kemal’in vatan ve hürriyet üzerine olan fikirlerinden etkilenmiştir.
5- Mustafa Kemal, 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu durumu göz önünde bulundurarak Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni neden kurmuş olabilir?
Cevap: Mustafa Kemal, Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında milliyetçi isyanlar, ekonomik zorluklar ve siyasi istikrarsızlıklar gibi birçok sorunla karşı karşıya olduğunu görmüştür. Bu sorunların çözümü ve devletin kurtuluşu için bir şeyler yapılması gerektiğini düşünmüş ve bu amaçla Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurmuştur.
6- Mustafa Kemal’in eğitim hayatı boyunca farklı şehirlerde bulunması ve farklı kültürlerle etkileşimde olması onun kişiliğini nasıl etkilemiştir?
Cevap: Mustafa Kemal’in farklı şehirlerde bulunması ve farklı kültürlerle etkileşimde olması, onun kişiliğinin çok yönlü gelişmesine katkı sağlamıştır. Farklı kültürleri tanıması, farklı bakış açıları kazanmasına ve olaylara daha geniş bir perspektiften bakabilmesine yardımcı olmuştur. Ayrıca, farklı insanlarla tanışması ve onlarla iletişim kurması, onun sosyal becerilerini geliştirmiş ve liderlik özelliklerinin ortaya çıkmasında etkili olmuştur.
7- 20. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin karşılaştığı sorunları siyasi, ekonomik, sosyal ve askeri açıdan analiz ediniz.
Siyasi: Milliyetçilik akımlarının yükselişiyle farklı milletlerden halklar bağımsızlık talep etmeye başlamış ve bu durum Osmanlı Devleti’nin siyasi birliğini tehdit etmiştir. Ayrıca, yönetimdeki zayıflıklar ve yetersizlikler de siyasi istikrarsızlığa yol açmıştır.
Ekonomik: Sanayi İnkılabı’nı kaçırması ve Avrupa’nın ekonomik olarak gerisinde kalması, Osmanlı Devleti’ni dış borçlanmaya zorlamış ve ekonomik bağımsızlığını kaybetmesine neden olmuştur. Ayrıca, tarımda geri kalmışlık ve dış ticarette açık verme gibi sorunlar da yaşanmıştır.
Sosyal: Farklı milletlerden insanların bir arada yaşaması, sosyal yapıda karmaşıklığa ve zaman zaman çatışmalara yol açmıştır. Eğitimde geri kalmışlık, sağlık hizmetlerinin yetersizliği ve toplumda eşitsizliklerin olması da sosyal sorunlar arasında sayılabilir.
Askeri: Avrupa devletlerinin modern ordularına karşı Osmanlı ordusu geri kalmış durumdaydı. Askeri teknolojide yaşanan gelişmelere ayak uyduramaması ve askeri harcamaların ağır bir yük oluşturması, Osmanlı Devleti’nin askeri açıdan zayıflamasına neden olmuştur.
8- Mustafa Kemal’in doğduğu şehir olan Selanik hakkında bilgi veriniz.
Rumeli’deki en gelişmiş şehirlerinden biriydi.
İşlek bir liman ve demir yolu hattı bulunuyordu.
Ulaşımın gelişmiş olması özellikle Avrupa’daki yayınların kolayca buraya gelmesini sağlıyordu.
Selanik’te nüfusun çoğunluğunu oluşturan Türklerin yanında Rum, Bulgar, Sırp, Ermeni, Yahudi gibi farklı milletler bir arada yaşıyordu. Bu durum, zengin ve çok kültürlü bir ortamın oluşmasını sağlamıştı.
Fransız İhtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik düşüncesi Selanik’i içine alan Rumeli’de huzur ortamının bozulmasına neden olmuştur.
9- Mustafa Kemal’in İdadi yıllarında en çok etkilendiği savaş hangisidir?
1897 Osmanlı-Yunan Savaşı (Dömeke Muharebesi)
10- Mustafa Kemal, eserlerini okuduğu ve etkilendiği Türk yazarlar kimlerdir?
Vatan ve hürriyet şairi olarak tanınan Namık Kemal’in vatanseverlik ve bağımsızlık,
Türkçülük ideolojisine sahip Mehmet Emin (Yurdakul) Bey’in milliyetçilik,
Tevfik Fikret’in insanlık düşüncesinden etkilendi.
Mustafa Kemal, eserlerini okuduğu ve etkilendiği yabancı yazarlar kimlerdir?
Mustafa Kemal Jean Jacques Rousseau (Jan Jak Ruso), Voltaire (Volter), Montesquieu (Monteskü) gibi Avrupalı yazarlardan etkilendi.
11- Mustafa Kemal ilk görev yeri olan Şam’da kurduğu cemiyetin adı nedir?
Vatan ve Hürriyet
12- Mustafa Kemal Atatürk’ün askerî kariyeri kronolojik olarak yazınız.
Şam Beşinci Ordu’da Kurmay Yüzbaşı (1905-1907)
Manastır Üçüncü Ordu’da Kolağası (1907-1910)
31 Mart Vakası ve Hareket Ordusu (1909) kurmay başkanı
1910’daFransa’nın Picardy kentindeki ordu manevralarına katıldı
Trablusgarp Savaşı (1911–1912)
Balkan Savaşları (1912–1913): Gelibolu’da görev yaptı. Edirne’nin alınmasında etkili oldu.
Sofya’da Askeri Ataşe (1913-1914)
Çanakkale Savaşı, 1914–1915
Kafkas Seferi, 1915–1917
Sina ve Filistin Cephesi, 1917–1918
Harbiye Nezareti (1918-1919)
Osmanlı Ordusundan istifa (8 Temmuz 1919)
Türk Kurtuluş Savaşı
13- Mustafa Kemal İlk askerî başarısını nerede kazandı?
Trablusgarp Savaşı
14- Mustafa Kemal’in en önemli eserlerinden biri olan “Nutuk” hangi yıllar arasında gerçekleşen olayları anlatır?
1919’dan 1927’ye kadar geçen zamandaki gelişmeleri kapsamaktadır.
20. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti’nin siyasi, sosyal ve ekonomik durumunu analiz eder.
1- I. Balkan Savaşları’nda Osmanlı Devleti’ne saldıran Balkan devletlerini yazınız.
Balkan Savaşları’nda Osmanlı Devleti’ne saldıran Balkan devletleri Karadağ, Yunanistan, Sırbistan ve Bulgaristan’dır.
2- II. Balkan Savaşı’nda Osmanlı Devleti I. Balkan savaşında kaybettiği hangi toprakları geri almıştır?
II. Balkan Savaşı’nda Osmanlı Devleti Edirne ve Kırklareli’yi geri almıştır.
3- 31 Mart olayı sonrası tahttan indirilen II. Abdülhamit’in yerine Osmanlı tahtına kim geçmiştir?
II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesinin ardından Osmanlı tahtına V. Mehmet Reşat geçmiştir.
4- I.Balkan Savaşı sonucunda Osmanlı Devleti’nin topraklarında ne gibi değişiklikler olduğunu açıklayınız.
Balkan Savaşları öncesi Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda geniş topraklara sahip olduğunu görüyoruz.
I. Balkan Savaşı sonrası Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki topraklarının büyük ölçüde daraldığını ve Midye-Enez hattının batısındaki toprakları kaybettiğini görüyoruz.
5- Trablusgarp Savaşı’nın Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşları’nda yenilgiye uğramasında nasıl bir etkisi olmuştur?
Trablusgarp Savaşı, Osmanlı Devleti’ni zayıf düşürmüş ve Balkan devletlerini Osmanlı Devleti’ne saldırmaya cesaretlendirmiştir.
6- 31 Mart İsyanı’nın II. Meşrutiyet dönemine etkileri nelerdir?
31 Mart İsyanı, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yönetimdeki gücünü artırmış ve II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesine yol açmıştır.
7- Osmanlıcılık düşüncesinin önemini yitirdiğini gösteren bir örnek veriniz
Balkan Savaşları’nda Hristiyan milletlerin Osmanlı Devleti’ne karşı isyan etmesi, Osmanlıcılık düşüncesinin uygulanabilirliğini ve etkisini azaltmıştır.
Osmanlı Devleti’nin Trablusgarp’a asker ve yardım göndermekte zorlanmasının nedenleri neler olabilirdi?
Osmanlı Devleti güçlü bir donanmaya sahip olmadığı için Akdeniz üzerinden bölgeye asker gönderemiyordu.
Mısır İngilizlerin işgali altında olduğundan karadan da bölgeye ordu yollamak mümkün değildi.
8- II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı Devleti’ni kurtarmak için farklı fikir akımları ortaya çıkmıştır. Bu fikir akımlarından 2 tanesini yazınız.
Osmanlıcılık, İslamcılık, Batıcılık ve Türkçülük
9- Osmanlı Devleti, toprak bütünlüğünü korumak, azınlıkların ayaklanmalarını ve Avrupalı devletlerin iç işlerine karışmasını engellemek için hangi düzenlemeleri yaptı?
1839 Tanzimat Fermanı’nı ilanı
1856 Islahat Fermanı’nın ilanı
1876 Kanun-ı Esasi’nin ilanı (ilk Anayasa)
1877 İlk Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılması
1908 II. Meşrutiyet’i ilanı
I. Dünya Savaşı sürecinde Osmanlı Devleti’nin durumunu siyasi, askerî ve sosyal açılardan analiz eder.
1- I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheleri gruplandırınız.
a. Taarruz Cepheleri
Kafkas Cephesi, Kanal Cephesi
b. Savunma Cepheleri
Çanakkale Cephesi, Hicaz ve Yemen Cephesi, Filistin-Suriye Cephesi, Irak Cephesi
c. Yardım Cepheleri
Galiçya, Makedonya ve Romanya Cepheleri
2- Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda hangi tarafta yer almıştır?
Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda İttifak Devletleri’nin yanında yer almıştır.
3- I. Dünya Savaşı’nın başlamasını tetikleyen olay nedir?
I. Dünya Savaşı’nın başlamasına neden olan olay Avusturya-Macaristan Veliahtı Franz Ferdinand’ın bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesidir.
4- Çanakkale Savaşları sırasında 276 kiloluk top mermisini kaldıran ve tarihe geçen kahramanın adı nedir?
Çanakkale Savaşları sırasında 276 kiloluk top mermisini kaldıran ve tarihe geçen kahramanın adı Seyit Onbaşı’dır.
5- I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa katılan devletlerden üçünü yazınız.
I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa katılan devletlerden üçü: İngiltere, Fransa ve Rusya’dır.
6- Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesinin sonuçlarından bir tanesini yazınız.
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesiyle yeni cepheler açılmış ve savaş daha geniş bir alana yayılmıştır. Ayrıca, bu durum İtilaf Devletleri için savaşı daha zorlu bir hale getirmiş ve savaşın uzamasına sebep olmuştur.
Çanakkale Savaşları’nın Osmanlı Devleti için hem olumlu hem de olumsuz sonuçları olmuştur. Bu sonuçlara birer tane örnek veriniz.
Askeri: Çanakkale Zaferi, Osmanlı ordusunun moralini yükseltmiş ve düşman kuvvetlerine ağır kayıplar verdirmiştir. Ancak, bu zafer Osmanlı Devleti’nin askeri kaynaklarını tüketmiş ve diğer cephelerdeki mücadeleyi zorlaştırmıştır.
Siyasi: Çanakkale Zaferi, Osmanlı Devleti’nin uluslararası prestijini artırmış ve Bulgaristan’ı İttifak Devletleri safına katılmaya teşvik etmiştir. Fakat, bu zafer savaşın uzamasına ve Osmanlı Devleti’nin daha fazla kayıp vermesine yol açmıştır.
Sosyal: Çanakkale Savaşları, Türk milletinin vatanseverlik duygularını pekiştirmiş ve milli birlik bilincini güçlendirmiştir. Ancak, bu savaşlar Anadolu’nun genç nüfusunun büyük bir kısmının kaybedilmesine ve savaş sonrası toplumsal hayatta derin yaralar açılmasına neden olmuştur.
7- I. Dünya Savaşı’nın Osmanlı Devleti’nin yıkılış sürecini nasıl hızlandırdığını ve bu savaşın sonuçlarının Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna nasıl zemin hazırladığını anlatan bir paragraf yazınız.
I. Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nin zaten var olan sorunlarını derinleştirerek yıkılış sürecini hızlandırmış ve aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna zemin hazırlayan gelişmelere neden olmuştur. Savaş, Osmanlı ekonomisini çökertmiş, toprak kayıplarını artırmış ve milliyetçi hareketleri güçlendirmiştir. Çanakkale Savaşı gibi bazı cephelerde kazanılan zaferlere rağmen, Osmanlı Devleti ağır kayıplar vermiş ve savaş sonunda Mondros Ateşkes Antlaşması ile topraklarının büyük bir kısmı işgal edilmiştir. Bu durum, Türk halkında bağımsızlık mücadelesi için yeni bir ruhun uyanmasına ve Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde Kurtuluş Savaşı’nın başlamasına yol açmıştır. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasıyla Osmanlı Devleti yıkılmış ve yerine modern Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur.
8- I. Dünya Savaşı sonrasında barışın sağlanmasında etkili olduğunu düşünüyor musunuz? Nedenleriyle açıklayınız.
Wilson İlkeleri, savaş sonrası barışın sağlanmasında kısmen etkili olmuş ancak tam anlamıyla başarılı olamamıştır. İlkeler, uluslararası bir örgütün kurulması, savaş tazminatlarının kaldırılması ve ulusların kendi kaderini tayin hakkı gibi ilerici fikirler içeriyordu. Ancak, İngiltere ve Fransa gibi devletlerin emperyalist hedefleri, bu ilkelerin tam olarak uygulanmasını engellemiştir. Wilson İlkeleri, savaş sonrası kurulan Milletler Cemiyeti’nin oluşumuna ve uluslararası ilişkilerde yeni bir dönemin başlamasına katkı sağlamış olsa da, tam anlamıyla kalıcı bir barışın tesis edilmesinde yetersiz kalmıştır.
9- Sizce Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’na girmeseydi geleceği nasıl şekillenirdi? Farklı senaryolar üreterek, en olası sonucu savununuz. (Değerlendirme)
Cevap: Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’na girmeseydi, tamamen yok olmaktan kurtulamazdı ancak daha uzun süre varlığını sürdürebilirdi.
Senaryo 1: Osmanlı Devleti tarafsız kalarak savaşın dışında kalmaya çalışırdı. Bu durumda İtilaf Devletleri, Osmanlı topraklarını işgal etmek için farklı bahaneler bulabilirlerdi.
Senaryo 2: Osmanlı Devleti, İtilaf Devletleri ile anlaşma yaparak onların yanında savaşa girebilirdi. Ancak, bu durumda da savaş sonrası toprak kayıpları yaşayabilir ve bağımsızlığını koruyamayabilirdi.
En olası sonuç: Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’ndan kaçınmak için çaba gösterse de, büyük güçlerin çıkar çatışmaları ve Osmanlı’nın zayıf konumu, sonunda bir şekilde savaşa sürüklenmesine yol açardı.
10- I. Dünya savaşındaki hangi cepheler İslamcılık (Ümmetçilik) politikasının etkisini kaybettiğini göstermiştir? 2 tanesini yazınız.
Kanal, Suriye-Filistin ve Irak Cephesi savaşları Ümmetçilik fikrinin çöktüğünü gösteren cephelerdir.
Çünkü Müslüman Araplar Osmanlıya karşı İngilizleri desteklemişlerdir.
11- Irak Cephesi’nde hangi savaşta İngilizlere karşı başarılı olduk?
Osmanlı orduları Selman-ı Pak Muharebesi’nde büyük bir başarı gösterip Kut’ül Amâre’deki İngiliz kuvvetlerini kuşattı.
İngiliz kuvvetleri 29 Nisan 1916’da Halil Paşa komutasındaki Türk kuvvetlerine teslim oldu.
I. Dünya Savaşı’nın sonuçlarını Osmanlı Devleti ve Batılı devletler açısından değerlendirir.
1- Mondros Ateşkes Antlaşması’nı Osmanlı Devleti adına kim imzalamıştır?
Mondros Ateşkes Antlaşması’nı Osmanlı Devleti adına Bahriye Nazırı Rauf (Orbay) Bey imzalamıştır.
2- Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. maddesi İtilaf Devletleri’ne hangi yetkiyi vermiştir?
Cevap: Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. maddesi İtilaf Devletleri’ne güvenliklerini tehlikede görmeleri halinde istedikleri stratejik noktayı işgal etme yetkisi vermiştir.
3- Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasında Wilson İlkeleri’nin rolü ne olmuştur?
Osmanlı Devleti, Wilson İlkeleri’ne güvenerek Mondros Ateşkes Antlaşması’nı imzalamıştır. Wilson İlkeleri, savaş sonrası adil bir barış ortamı oluşturulması ve ulusların kendi kaderlerini tayin hakkına sahip olması gibi prensipleri içeriyordu. Osmanlı Devleti, bu ilkelere güvenerek ateşkes antlaşmasını imzaladığında, işgallere uğramayacağını ve adil bir barış antlaşması imzalanacağını umuyordu.
4- Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası Anadolu’da işgallere karşı ilk direniş nerede başlamıştır?
Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası Anadolu’da işgallere karşı ilk direniş, 19 Aralık 1918’de Fransızlara karşı Hatay Dörtyol’da başlamıştır.
5- Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası işgal edilen ilk Osmanlı toprağı neresidir?
Musul İngilizler tarafından işgal edilmiştir.
6- İtalyanlar Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası hangi bölgeleri işgal etmiştir?
İtalyanlar Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası Antalya ve Konya’yı işgal etmiştir.
7- Mustafa Kemal Paşa, Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında nerede görev yapıyordu?
Mustafa Kemal Paşa, Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında Suriye-Filistin Cephesi’nde Yıldırım Orduları Grup Komutanı olarak görev yapıyordu.
8- Mustafa Kemal Paşa İstanbul’a geldiğinde, işgallere karşı direniş hareketi başlatmak için ilk olarak hangi görevi almak istemiştir?
Cevap: Mustafa Kemal Paşa İstanbul’a geldiğinde, işgallere karşı direniş hareketi başlatmak için ilk olarak kurulacak hükûmette harbiye nazırlığı görevini almak istemiştir.
9- Paris Barış Konferansı’nda İtilaf Devletleri arasında hangi konuda görüş ayrılığı çıkmıştır?
Paris Barış Konferansı’nda İtilaf Devletleri arasında İzmir ve çevresinin hangi devlete verileceği konusunda görüş ayrılığı çıkmıştır.
10- I. Dünya Savaşı’nı resmen sona erdiren barış antlaşmalar nelerdir?
I. Dünya Savaşı’nı resmen sona erdiren antlaşmalar; (Almanya) Versailles Antlaşması, (Avusturya) Saint Germain Antlaşması, (Bulgaristan) Neuilly Antlaşması, (Macaristan) Trianon Antlaşması ve (Osmanlı) Sevr Antlaşması’dır.
11- Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 24. maddesi, Doğu Anadolu’da bir Ermeni devleti kurulmasına nasıl bir zemin hazırlamıştır?
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 24. maddesi doğrudan bir Ermeni devleti kurulmasından bahsetmese de, İtilaf Devletleri’ne Doğu Anadolu’da karışıklık çıkması durumunda bölgeyi işgal etme yetkisi vermiştir. Paris Barış Konferansı’na katılan Ermeniler de Doğu Anadolu’da bir Ermeni devleti kurma amacını taşıyordu. Bu nedenle, 24. maddenin Ermenilerin istekleri doğrultusunda, Doğu Anadolu’nun işgaline zemin hazırlamak ve dolaylı olarak bir Ermeni devleti kurulmasına yardımcı olmak amacıyla eklendiği düşünülebilir.
12- Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması sonrası halkın nasıl tepki göstermiştir?
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanmasının ardından, Anadolu’nun dört bir yanında halk derin bir üzüntü ve öfkeyle antlaşmayı protesto etti. Antlaşmanın ağır şartları ve başlayan işgaller karşısında halk, vatanın savunulması için birlik olmaya çalıştı. İstanbul’da Sultanahmet Meydanı’nda düzenlenen büyük bir mitingde on binlerce kişi bir araya gelerek işgallere karşı tepkilerini dile getirdi. Ülkenin her köşesinde benzer mitingler düzenlenirken, halkın tepkisi giderek arttı. Direniş cemiyetleri kuruldu ve halk, işgalci güçlere karşı mücadele etmek için örgütlendi.
13- 13 Kasım 1918’de Mustafa Kemal, İstanbul’a geldiğinde Dolmabahçe Sarayı önlerinde demirli olan işgal donanmasını görünce “Geldikleri gibi giderler.” Demiştir. Mustafa Kemal sözü ile ne anlatmak istemiştir?
Mustafa Kemal Paşa’nın “Geldikleri gibi giderler.” sözü, işgalci güçlere karşı duyduğu inanç ve kararlılığı ifade etmektedir. Bu söz, o dönemdeki karamsar atmosferde bir umut ışığı olmuş ve halkın direniş azmini artırmıştır. Mustafa Kemal Paşa, işgalcilerin geçici olduğunu ve Türk milletinin mücadele ederek bağımsızlığını kazanacağını düşünüyordu. Bu söz, onun siyasi ve askeri duruma olan realist bakış açısını ve stratejik zekasını yansıtmaktadır.
14- Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması sonrasında yaşanan gelişmeler, Türk halkının milli mücadeleye başlamasında nasıl etkili olmuştur?
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması sonrasında başlayan işgaller, Türk halkının milli mücadeleye başlamasında en önemli etken olmuştur. Antlaşmanın ağır şartları ve İtilaf Devletleri’nin işgal politikaları, Türk halkında derin bir tepki yaratmıştır. Halk, vatanın savunulması için birlik olmaya ve direniş göstermeye karar vermiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın liderliği ve halkın bağımsızlık azmi, milli mücadelenin başlamasında ve başarıya ulaşmasında önemli rol oynamıştır.
